Hầu hết sữa công thức cho trẻ sơ sinh đều làm từ sữa bò. Trong quá trình làm sữa tươi bay hơi để thành sữa bột, các nhà sản xuất đã bớt đi một số thành phần không phù hợp với trẻ em, một số thành phần dinh dưỡng mất đi hoặc do chất lượng sữa không tốt, đồng thời bổ sung thêm các thành phần khác.
Chẳng hạn như, sữa bò có hàm lượng chất béo bão hoà rất cao (saturated fat) và rất khó tiêu hóa cho trẻ, trong khi hàm lượng chất béo không bão hoà (monosaturated fat) - thành phần chất béo chính trong sữa mẹ, dễ tiêu hóa lại rất thấp.
Sữa bò có hàm lượng protein cao gấp 3 lần sữa mẹ. Các con bê cần lượng protein này để lớn nhanh, nhưng đối với trẻ em thì lượng protein đó là quá tải cho gan và thận. Sữa bò cũng có tỉ lệ đạm casein trên đạm whey – hai loại đạm có trong sữa của động vật có vú đều cao hơn trong sữa mẹ.
Các thành phần còn lại trong sữa bột công thức nhằm tạo sự kết dính cho hỗn hợp và ngăn sữa không bị hỏng. Một số sữa công thức được đặc chế cho những trường hợp cụ thể. Ví dụ như, sữa công thức cho trẻ sinh non và trẻ suy dinh dưỡng chứa nhiều calo hơn các loại sữa tiêu chuẩn. Sữa công thức dành cho trẻ hay bị nôn trớ có thêm gạo hoặc được thêm các một số chất làm đặc khác. Ngoài ra còn có các loại sữa công thức từ đậu nành hoặc đạm thủy phân cho trẻ có khả năng bị dị ứng hoặc không hấp thu được đạm sữa.
SỰ ƯU VIỆT CỦA SỮA MẸ SO VỚI SỮA CÔNG THỨC
Giới khoa học và nghiên cứu đều đi đến thống nhất rằng: Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. So với sữa mẹ, sữa bột công thức còn thiếu rất nhiều loại men tiêu hoá, hoóc môn, các chất tăng trưởng và kháng thể tự nhiên giúp trẻ chống lại viêm nhiễm và phát triển hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Một hoạt tính sinh học nữa chỉ tồn tại trong sữa mẹ là khả năng tự thay đổi. Sữa mẹ thay đổi khi đứa trẻ lớn dần và thay đổi qua từng cữ bú. Sữa đầu, nguồn sữa tiết ra khi bé bắt đầu bú, thì có lượng chất béo thấp. Khi bé tiếp tục bú, lượng chất béo tăng dần, khiến cho em dần dần rơi vào trạng thái thỏa mãn. Lượng chất béo trong sữa mẹ cũng thay đổi khi em bé qua 6 tháng đầu tiên, khi tốc độ tăng trưởng chậm dần.
Ở các nước phát triển sữa công thức có chỉ định chỉ dùng cho những trường hợp đặc biệt cần thiết, chứ không dùng đại trà. Trong khi ở Việt Nam đã hình thành một nền văn hóa “thần tượng hóa” sữa công thức, như một giải pháp đáp ứng nhanh gọn cho tất cả những nhu cầu dinh dưỡng của trẻ, và cũng “sửa chữa” được thần kỳ những “khiếm khuyết” về hình thể, chiều cao, và cả trí thông minh cho thế hệ tương lai!.
Có thể khẳng định lại không gì tối ưu nhất cho trẻ bằng sữa mẹ. Chỉ cần các mẹ tự tin là mình có đủ sữa cho con bú, kiên trì và lạc quan cộng thêm chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý và sử dụng sản phẩm hỗ trợ là chiếc máy hút sữa thì sẽ có đủ sữa nuôi con đến 2 tuổi