Gần đây, tôi thấy nhiều người đưa ra những quan điểm trái chiều xung quanh một số câu hỏi như: có nên mua ôtô không? Nên mua nhà đất hay chung cư? Những chủ đề này được bàn luận rất sôi nổi với những tư tưởng trái ngược nhau, người ủng hộ, người phản đối. Quan điểm và tư duy vốn là những thứ không thể mang lên bàn cân để phán xét đúng hay sai. Nó có thể đúng vào thời điểm này nhưng chưa chắc đúng vào thời điểm khác. Nó có thể đúng với người này nhưng chưa chắc đúng với người khác.
Về vấn đề ôtô, tôi không phải là người giàu, chỉ là người làm công ăn lương nhưng đã mua xe cách đây gần 5 năm, từ thời lương của tôi chưa tới 20 triệu đồng một tháng. Vì vợ chồng, con cái tôi sống ở ngoại thành, hai chúng tôi lại làm cùng công ty, cách nhà hơn 20 km. Nếu đi làm bằng xe máy, chúng tôi phải rất vất vả, lại thiếu an toàn, chưa kể có hôm phải tiếp khách về muộn, đi về qua đoạn đường vắng, cả hai đều nơm nớp lo gặp cướp giật...
Trong khi đó, chiếc ôtô lại hoàn toàn phù hợp với hoàn cảnh của chúng tôi vì đường đi làm thông thoáng, gần như không bao giờ bị kẹt xe. Nhà tôi rộng, có chỗ đỗ xe trong sân thoải mái nên cũng không mất tiền, mất công đi gửi. Và một điều nữa là quê vợ tôi cách nhà chồng gần 100 km, trước kia mỗi lần muốn cho gia đình về quê chơi, chúng tôi phải bắt một chặng xe đò và một chặng taxi mới về đến nhà. Chính vì có sự bất tiện khi di chuyển nên chúng tôi cũng ít về. Nếu có ôtô, mọi chuyện sẽ hoàn toàn khác, cả gia đình chỉ cần lên xe, nói dăm ba câu chuyện vui vẻ cùng nhau là đã về đến nơi. Cảm giác thoải mái vô cùng.
Từ ngày quyết định mua xe, tôi chưa bao giờ thấy mình sai lầm, vì các yếu tố kể trên đã đủ cho thấy rằng quyết định mua một chiếc ôtô che nắng che mưa là điều cần thiết với gia đình tôi. Ngược lại, bạn tôi có tài sản hơn tôi rất nhiều lần, có nhà ở trung tâm Sài Gòn, hai bên nội ngoại cũng đều ở gần luôn. Từ nhà bạn tôi đến cơ quan cũng chỉ gần 10 km, nên bạn tôi không hề có hứng thú đi ôtô.
Trước kia, bạn cũng mua xe được một năm rồi lại bán và đi xe máy đến giờ. Có hai lý do chính mà bạn tôi giải thích đó là: kẹt xe và không có chỗ đỗ (kể cả ở cơ quan và ở nhà). Với bạn tôi, đi ôtô đi làm chẳng khác nào một "cực hình", rất hay bị muộn làm vì không dễ "luồn lách" như đi xe máy. Ngoài đi làm, ngày thường gia đình bạn tôi cũng không có nhu cầu di chuyển nhiều, thỉnh thoảng đi du lịch xa thì đã có máy bay, taxi...
Vậy, từ hai trường hợp của tôi và bạn tôi, liệu chúng ta có thể kết luận việc mua ôtô là đúng hay sai, nên hay không nên?
Một vấn đề nữa cũng đang gây tranh cãi là việc nên ở chung cư hơn hay ở nhà mặt đất? Tôi lại lấy ví dụ thực tế như sau:
Tôi sống ở ngoại thành, có mảnh đất rộng hàng nghìn m2, có sân vườn. Thời gian rảnh, tôi cắt tỉa cây, trồng hoa hoặc chăm sóc một vườn rau nhỏ. Sống ở khu đất được xem là rộng, nên việc dọn dẹp cũng tương đối mệt đối với tôi. Bù lại, con cái tôi có chỗ chơi đùa thoải mái mà không cần phải ra ngoài. Ở nhà, tôi có sân rộng để các cháu đạp xe, đá bóng đá cầu... gia đình tôi được hưởng bầu không khí trong lành. Thỉnh thoảng ngồi ở sân vườn uống cốc cà phê, tôi cảm thấy đầu óc thảnh thơi, thư giãn. Ngay như đợt giãn cách dịch vừa rồi, gia đình tôi chỉ cần ở nhà mà vẫn không hề có cảm giác gò bó gì.
Vậy còn nếu ở chung cư thì sao? Tất nhiên, chung cư cũng có những lợi ích riêng như: diện tích vừa phải nên dễ dọn dẹp, cần gì là chạy xuống mua ở cửa hàng tiện ích, cả gia đình được sinh hoạt trên một mặt sàn nên cũng cảm giác gần gũi hơn... Nói về giá cả thì chung cư cũng rẻ hơn giá nhà đất nhiều. Những người trẻ ở chung cư có vẻ hợp hơn vì họ sợ tốn thời gian dọn dẹp. Cũng có thể những người ở chung cư nhìn vào những người ở nhà mặt đất như tôi và suy nghĩ đại loại như "rộng thì làm gì, dọn chết mệt"...
Nhưng với tôi, một người sống ở nhà mặt đất trên 30 năm nay, tôi lại nói "không" với chung cư. Tôi không thích một căn phòng chỉ có bê tông, không có cây cối để cơ thể mình được có cơ hội hấp thụ nhiều oxy. Tôi không thích bỏ tiền ra mua một căn hộ mà không biết khi nào nó xuống cấp. Tôi mua nhà mặt đất nên có cảm giác nó sẽ mãi là của mình. Nhưng nếu mua chung cư, tôi lại là người bị phụ thuộc vào chủ đầu tư. Biết đâu 20-30 năm sau, căn chung cư đó xuống cấp trầm trọng, không thể ở được nữa, người ta sẽ sắp xếp cho chủ căn hộ đi đâu? Họ có đền bù hay không?
Rồi khi về hưu, tôi cũng không muốn quanh quẩn với bốn bức tường. Tôi không thích phụ thuộc nhiều vào công nghệ để giải trí, tôi muốn làm vườn cho khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Tất nhiên, tôi không có ý chê bai chung cư, nhưng thực sự nó không phù hợp với nhu cầu của tôi. Đấy, các bạn có thể thích ở nhà chung cư, nhưng không có nghĩa là tôi cũng vậy, đó với là mấu chốt vấn đề.
Một lần nữa, tôi muốn nhắc lại kết luận của tôi ngay từ đầu bài: "Quan điểm và tư duy là thứ không thể mang lên bàn cân để phán xét đúng hay sai. Nó có thể đúng vào thời điểm này nhưng chưa chắc đúng vào thời điểm khác. Nó có thể đúng với người này nhưng chưa chắc đúng với người khác". Có phải vậy không các bạn?