Tân Hoàng Minh chỉ là đơn vị đảm bảo thanh khoản
Ngày 07/04/2021, trang web dautruongtaichinh.com đã có bài quảng cáo khiến cho người đọc nhầm tưởng rằng đây là trái phiếu do Tân Hoàng Minh phát hành. Tuy nhiên khi đọc bảng thông tin phía dưới sẽ thấy rằng, trái phiếu này không do Tân Hoàng Minh phát hành mà do Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt (Ngôi Sao Việt) đứng ra phát hành trái phiếu. Cụ thể, Công ty Ngôi Sao Việt phát hành 8.000.000 trái phiếu, mỗi trái phiếu có mệnh giá là 100.000 VNĐ, tương đương với 800 tỉ đồng.
Theo đó, Công ty Ngôi Sao Việt đứng ra phát hành trái phiếu để mua 3.060.000 cổ phiếu của Công ty cổ phần đầu tư phát triển và thương mại Việt Tiến (tương đương với 51% vốn điều lệ), nhằm chiếm giữ quyền quản lý dự án liên quan đến hai khu đất trên (Bản Công bố thông tin phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ, Phụ lục VI, tiểu mục 3. Mục đích phát hành trái phiếu).
Công ty cổ phần đầu tư phát triển và thương mại Việt Tiến (Việt Tiến) có mã số doanh nghiệp là 0102391183; do Sở kế hoạch và đầu tư thành phố Hà Nội cấp lần đầu ngày 12/10/2007, lần cuối cùng ngày 18/01/2021; địa chỉ trụ sở: Tầng 7, Tòa nhà Plaschem, Số 562 Nguyễn Văn Cừ, Phường Gia Thuỵ, Quận Long Biên, Thành phố Hà Nội, Việt Nam do ông Đinh Văn Hiệp là người đại diện pháp luật. Giá trị cổ phiếu Việt Tiến là 600 tỉ đồng tương đương với 6.000.000 cổ phiếu, mỗi cổ phiếu có giá trị 100.000 VNĐ (toàn bộ số cổ phiếu này đã được thế chấp, đảm bảo). Công ty này đang sở hữu các lô đất bao gồm: Lô đất ký hiệu C4. HH-1, diện tích 13.457,7m2 và CCKO (CCKO – Lô 4), diện tích 16.551m2 thuộc khu đô thị mới Việt Hưng, quận Long Biên, Hà Nội (toàn bộ hồ sơ dự án đều đang được Việt Tiến giữ).
Từ những thông tin trên cho thấy Tân Hoàng Minh chỉ là đơn vị đảm bảo thanh khoản, không phải là đơn vị trực tiếp phát hành trái phiếu này. Do đó, việc đăng tải thông tin “Trái phiếu Tân Hoàng Minh” là không đúng sự thật.
Trái phiếu Tân Hoàng Minh có đủ điều kiện phát hành?
Tuy nhiên, phát hành trái phiếu là một việc không đơn giản đối với cả những Tập đoàn lớn. Cụ thể, phương án phát hành trái phiếu được quy định tại Điều 9, khoản 1 điểm d của Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020: “Có phương án phát hành trái phiếu được phê duyệt và chấp thuận theo quy định tại Điều 13 Nghị định này”.
Theo quy định tại Điều 9, khoản 1, điểm b Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020, để có thể phát hành trái phiếu, Ngôi Sao Việt phải “thanh toán đủ cả gốc và lãi của trái phiếu đã phát hành hoặc thanh toán đủ các khoản nợ đến hạn trong 03 năm liên tiếp trước đợt phát hành trái phiếu”. Để chứng minh, Ngôi Sao Việt phải đưa ra được các báo cáo tài chính chứng minh được mình không còn nợ trong 03 năm liên tiếp. Tuy nhiên, Ngôi Sao Việt hiện chỉ có báo cáo tài chính đã được kiểm toán 2020, báo cáo tài chính 2019 không được kiểm toán và không có báo cáo tài chính kiểm toán 2018. Ngôi Sao Việt chỉ đưa ra “Bản cam kết số 1805/CK cam kết về việc đảm bảo đã thanh toán đủ cả gốc và lãi của trái phiếu đã phát hành và các khoản nợ đến hạn trong 03 năm liên tiếp trước đợt phát hành trái phiếu” ngày 18/05/2021.
Vậy nên việc đưa ra cam kết này, có thể khiến các nhà đầu tư e ngại (mặc dù luật không có quy định bắt buộc phải đưa ra báo cáo tài chính 03 năm liền trước ngày phát hành trái phiếu 05/07/2021).
Theo quy định tại Điều 17, khoản 2 Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định tài sản đảm bảo đối với việc phát hành trái phiếu riêng lẻ như sau: “Đối với trái phiếu được bảo đảm bằng tài sản, khi doanh nghiệp phát hành không trả được nợ lãi, gốc trái phiếu thì tài sản bảo đảm sẽ được xử lý để thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm của trái phiếu theo quy định của pháp luật về giao dịch bảo đảm”.
Như vậy, 6.000.000 cổ phiếu của Việt Tiến được mang đi làm tài sản đảm bảo cho việc phát hành 8.000.000 trái phiếu của Ngôi Sao Việt, bắt buộc phải được đăng ký giao dịch bảo đảm. Tuy nhiên, trên quảng cáo không có bất cứ văn bản, tài liệu nào chứng minh toàn bộ số cổ phiếu của Việt Tiến đã được mang đi đăng ký thực hiện giao dịch bảo đảm.
Lợi nhuận có thực sự khủng?
Để thu hút nhà đầu tư trái phiếu Tân Hoàng Minh đã đưa ra mức lợi nhuận khá hấp dẫn lên đến 12%/năm. Tuy nhiên, đây chỉ là mức lãi cho 4 kỳ thanh toán đầu tiên, từ kỳ tính lãi thứ 5, trái phiếu hưởng lãi suất thả nổi, 12 (mười hai) tháng điều chỉnh một lần theo lãi suất ngân hàng.
Theo quy định tại Điều 4, khoản 1 Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020: “trái phiếu doanh nghiệp là loại chứng khoán có kỳ hạn từ 01 năm trở lên do doanh nghiệp phát hành, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của doanh nghiệp phát hành”. Ngoài ra, cũng tại Điều 6, khoản 1 của Nghị định này quy định về kỳ hạn trái phiếu như sau: “Kỳ hạn trái phiếu: do doanh nghiệp phát hành quyết định đối với từng đợt chào bán căn cứ vào nhu cầu sử dụng vốn của doanh nghiệp”.
Tại Bản Công bố thông tin phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ, tiểu mục 5, trang 42 có quy định về điều kiện, điều khoản của trái phiếu này như sau: Kỳ hạn trái phiếu: 48 tháng kể từ ngày phát hành. Dự kiến lãi suất danh nghĩa: Lãi suất trái phiếu được hưởng lãi suất cố định 12%/năm cho 04 (bốn) kỳ thanh toán đầu tiên. Từ kỳ tính lãi thứ 05 (trở đi), trái phiếu hưởng lãi suất thả nổi, 12 (mười hai) tháng điều chỉnh một lần.
Ngoài ra, tại Phụ lục VI: Về các điều khoản và điều kiện của trái phiếu, tiểu mục 7.1, tiết a quy định thêm như sau: “Trái phiếu được trả lãi suất định kỳ 03 tháng/lần”. Cũng theo tiểu mục 7.3 này quy định “kỳ tính lãi có nghĩa là mỗi kỳ hạn 03 (ba) tháng liên tục”; 01 năm có 04 kỳ tính lãi và 04 kỳ trả lãi, với lãi suất cố định là 12%/kỳ (kỳ thứ 05 sẽ là thả nổi và lãi suất được tính bằng trung bình công của 04 ngân hàng, dao động từ 11% - 13%). Tuy nhiên trên bảng công bố lãi suất trên đường link lại ghi dưới hình thức lãi suất cố định là 12%.
Việc đăng tải kỳ hạn 03 tháng/lợi nhuận 7,9%; 06 tháng/lợi nhuận 9,5%; 09 tháng/lợi nhuận 10,5% là không tuân thủ quy định liên quan đến kỳ hạn của trái phiếu tại Điều 4, khoản 1, và Điều 6, khoản 1 của Nghị định 153/2020/NĐ-CP; quy định sai về kỳ hạn trái phiếu riêng lẻ đã được ghi trong bộ “Bản Công bố thông tin phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ” của Ngôi Sao Việt, không hề thấy có thông tin quy định lãi suất lợi nhuận 03 tháng, 06 tháng, 09 tháng như trên. Lãi suất bao gồm cố định 04 kỳ đầu và kỳ thứ 5 trở đi được thả nổi. Việc đăng tải thông tin lãi suất cố định là 12% là không đúng với những thông tin đã trong Bản Công bố thông tin phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ.
Dấu hiệu bán chui?
Theo quy định tại Điều 4, khoản 7 của Nghị định 153/2020/NĐ-CP định nghĩa về Tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu gồm: “Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam hoặc tổ chức là thành viên lưu ký của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam thực hiện dịch vụ đăng ký, lưu ký trái phiếu doanh nghiệp”. Mã trái phiếu NSVCH2125001, được phát hành vào ngày 05/07/2021, quy định tại “Bản công bố thông tin trái phiếu theo phương thức riêng lẻ”, Phụ lục VI, tiểu mục 4.1, tiết f. Tuy nhiên khi kiểm tra trên sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội vào ngày 05/07/2021 thì không thấy có thông tin liên quan đến mã trái phiếu này.
Như vậy việc mã trái phiếu NSVCH2125001 không được đăng ký, lưu trữ tại Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam hoặc bất kể một tổ chức thuộc Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam đã vi phạm Điều 15, khoản 1, điểm b và khoản 2 của Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020.
Việc đăng tải các thông tin thiếu chính xác, trung thực khiến cho nhà đầu tư có thể hiểu lầm là trái phiếu do Tân Hoàng Minh phát hành, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính tại Điều 8, khoản 5, điểm b của Nghị định 156/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán với mức xử phạt từ 200.000.000 - 300.000.000 đồng đối với hành vi: “không đảm bảo các thông tin trong hồ sơ chào bán, phát hành trái phiếu riêng lẻ chính xác, trung thực, có thể kiểm chứng được, không gây hiểu nhầm và có đầy đủ những nội dung có thể ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư”.
Thậm chí hành vi trên có thể vi phạm pháp luật hình sự. Cụ thể, việc đăng tải các thông tin thiếu chính xác, thiếu trung thực của Tân Hoàng Minh, nếu có căn cứ rõ ràng gây thiệt hại cho những nhà đầu tư có thể bị truy tố hình sự theo quy định tại Điều 209 Bộ luật Hình sự năm 2015 tội "Cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán" có thể bị phạt tù lên đến 2 năm.