Biểu hiện hành vi trục lợi từ dịch bệnh?
Từ năm 2020, dịch bệnh Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp gây hoang mang cho cả thế giới, trong đó có Việt Nam. Còn nhớ ban đầu, người dân lo sợ, đua nhau mua khẩu trang và các thiết bị phòng chống dịch hi vọng Covid-19 không “hỏi thăm” mình. Tin tức về Covid-19 chiếm sóng hầu hết trên các phương tiện truyền thông đại chúng, người người, nhà nhà nói về Covid-19.
Sang năm 2021, Covid-19 vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Có thời điểm dịch bệnh cướp đi nhiều sinh mạng khiến người dân nâng cấp độ lo sợ lên mức đỉnh điểm. Thời điểm ấy, những từ khóa như “tiêu diệt Covid-19” hay “ức chế Covid-19” được quan tâm gấp hàng trăm nghìn lần so với những thông tin khác.
Giữa lúc “nước sôi lửa bỏng”, vào ngày 24/03/2021, ngay trên trang chủ website panasonic.com, Công ty TNHH Thương mại Panasonic Việt Nam đăng tải thông tin “Xác minh hiệu quả ức chế vi rút SARS-CoV-2 của điều hòa Panasonic trang bị nanoe™ X”. Cụ thể, Panasonic Việt Nam công bố: “Tổ chức Nghiên cứu Tiếp xúc Toàn cầu Texcell đã xác minh khả năng ức chế vi rút SARS-CoV-2 của điều hòa Panasonic trang bị công nghệ nanoe™ X”.
Đây có phải chiến dịch quảng cáo của Panasonic Việt Nam, mà mục tiêu là muốn người dùng tin rằng sản phẩm điều hòa công nghệ nanoe™ X có khả năng ức chế SARS-CoV-2? Thông tin này chiếm được sự quan tâm của dư luận, đó cũng là thời điểm cuối mùa xuân, đầu mùa hè, sức mua điều hòa và các thiết bị làm mát tăng mạnh.
Ngày 24/03/2021, trên trang chủ website panasonic.com, Panasonic Việt Nam đăng tải thông tin “Xác minh hiệu quả ức chế vi rút SARS-CoV-2 của điều hòa Panasonic trang bị nanoe™ X”. Ảnh chụp màn hình.
Khi dịch bệnh hoành hành, nhiều người dân lo sợ đến mức cứ nghe thấy sản phẩm nào tiêu diệt hay ức chế được vi rút là ngay lập tức “xuống tiền”. Với những nhà đầu tư kinh doanh, Covid-19 ngoài góc độ dịch bệnh còn là một “món hời” nếu biết nắm bắt cơ hội từ tâm lý của người tiêu dùng.
Thế nhưng, chúng ta đừng nhầm lẫn giữa việc kiếm lợi nhuận trong kinh doanh dựa trên trí tuệ và kiếm lợi nhuận dựa trên việc lợi dụng lòng tin, sự sợ hãi của người dùng.
Một phần sự thật, chưa bao giờ là sự thật
Thế nhưng, vào ngày 25/02/2022, phía Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (CT&BVNTD) lại công bố thông tin gây ngỡ ngàng cho người dùng, trong đó có lẽ có cả những khách hàng đã từng mua sản phẩm máy điều hòa công nghệ Nanoe™ X của Panasonic Việt Nam.
Đó là, Cục này tiến hành rà soát và thu thập, đánh giá một số thông tin về sản phẩm đồ điện gia dụng (như điều hòa nhiệt độ, máy lọc không khí, máy phun khử khuẩn, đèn chiếu sáng…) trong đó có các sản phẩm như Máy điều hòa không khí sử dụng Công nghệ Nanoe™ X của Công ty TNHH Panasonic Việt Nam; Sản phẩm sử dụng công nghệ ScentAir ION của Công ty Cổ phần Appliancz Việt Nam; Sản phẩm sử dụng công nghệ Airocide của Công ty Cổ phần Công nghệ và Thiết bị Việt Mỹ; Máy lọc không khí Blueair Health Protect của Công ty TNHH ASH Việt Nam; Quạt khử trùng Philips Disinfection Air Cleaner của Công ty TNHH Tích hợp công nghệ In Situ; Máy phun khử trùng, diệt khuẩn Covid Nano của Công ty TNHH Điện tử Thái Thắng.
Qua rà soát, đánh giá, Cục CT&BVNTD nhận thấy nội dung thông tin liên quan đến công dụng ngăn ngừa hoặc diệt virus Covid-19 của doanh nghiệp này chủ yếu căn cứ vào các kết quả kiểm nghiệm thực hiện trong điều kiện giới hạn của phòng thí nghiệm (chất liệu, diện tích, thể tích, độ ẩm không khí, nhiệt độ không khí bị kiểm soát và một số điều kiện đặc biệt khác), chưa được kiểm nghiệm trong điều kiện sống thực tế. Tuy nhiên, nội dung thông tin về các sản phẩm trên không nêu hoặc nêu không rõ ràng về các vấn đề hạn chế này.
Nghĩa là dù sản phẩm Máy điều hòa không khí sử dụng Công nghệ Nanoe™ X của Công ty TNHH Panasonic Việt Nam chưa hề được thử nghiệm trong điều kiện sống thực tế mà chỉ thử nghiệm trong phòng thí nghiệm – không gian rất nhỏ với những điều kiện khắt khe - nhưng vẫn được quảng cáo “ức chế Covid-19”, gây hiểu nhầm cho người dùng.
Sau đó gần 1 tuần kể từ khi cơ quan chức năng thông tin, đến tận ngày 04/03/2022 Panasonic Việt Nam mới đăng thông tin: “Điều kiện và môi trường thử nghiệm xác minh hiệu quả ức chế vi rút SARS-CoV-2 của Nanoe™ X”.
Thông tin được đăng trên website Công ty TNHH Panasonic Việt Nam vào ngày 04/03/2022. Ảnh chụp màn hình.
Trong đó, phía Công ty này thừa nhận, “các thử nghiệm được thực hiện trong môi trường phòng thí nghiệm kín và không được thiết kế để đánh giá hiệu quả trong không gian sống không được kiểm soát”.
Đồng thời còn khẳng định: “Mục đích của thử nghiệm là để tạo ra dữ liệu cơ bản về tác động của Nanoe™ X đối với vi rút corona mới trong điều kiện phòng thí nghiệm, khác với điều kiện của không gian sống thông thường, hoặc nhấn mạnh thử nghiệm được thực hiện trong môi trường phòng thí nghiệm kín và không được thiết kế để đánh giá hiệu quả trong không gian sống không được kiểm soát”.
Hơn nữa, phía Công ty này còn liên tục khẳng định sản phẩm đã được tổ chức Texcell thử nghiệm – đây là 1 tổ chức nước ngoài. Tuy nhiên, chưa có bất kỳ kết quả kiểm định của cơ quan chức năng nào của Việt Nam liên quan đến công dụng ức chế SARS-CoV-2 của Nanoe™ X.
Rõ ràng, công bố của Cục CT&BVNTD như “gáo nước lạnh” dội lên sản phẩm của Panasonic Việt Nam cũng như các doanh nghiệp bị “bêu tên”. Bởi một phần sự thật chưa bao giờ là sự thật. Phải chăng Panasonic Việt Nam đang tự dùng tay mình xóa đi lòng tin của người tiêu dùng?
Trong diễn biến liên quan, trả lời PV Chất lượng Việt Nam, đại diện bộ phận Truyền thông Tiếp thị, ngành hàng Điều hòa không khí, Panasonic Sales Việt Nam khẳng định: "Các thử nghiệm được thực hiện và kết quả xác minh trong môi trường phòng thí nghiệm kín, và không được thiết kế để đánh giá hiệu quả trong không gian sống không được kiểm soát".
Theo vị này, công ty không vì mục đích thương mại mà truyền tải các thông tin không đúng sự thật hay gây hiểu nhầm cho khách hàng.