Yến Sào Nha Trang đang bị làm giả, bán tràn lan trên mạng xã hội?

Cụ thể, trên một trang Facebook (được tạo từ 9/4/2020) có tên: “Tổ yến - yến sào Nha Trang Thượng hạng cao cấp” phần “Giới thiệu” ghi: “Yến sào Nha Trang 680.000 đồng/100 gram. Hàng chuẩn. Nguyên chất 100%. (Không đường- Không tẩy trắng- Không pha trộn tạp chất). Yến làm sạch bằng thủ công không chà tẩy. Giá 680.000 đồng/100 gram”.

Trang Facbook này có tới 2.515 người thích và 2.973 người theo dõi. Địa chỉ website: http://yensaokhanhhoa.com/. Tel: 0393519107. E-mail: [email protected]. Tuy nhiên, theo quan sát, mọi hình ảnh, video clip được đăng tải trên trang này đều không để lộ thông tin địa chỉ cơ sở. Giá bán tổ yến cao cấp chỉ 680.000 đồng/ 100 gram; Giá bán tổ yến thô, hàng ít lông 550.000 đồng/100 gram.

Khảo sát bình luận của cộng đồng mạng trong các ngày 16, 18 và 27/1/2021 cho thấy, trong số 2.973 người theo dõi, có 2.515 người thích, một số người phản ứng. Tuy nhiên, khi chúng tôi vào website: http://yensaokhanhhoa.com thì chỉ hiện thông báo: “Kết nối của bạn không phải là kết nối riêng tư”. Liên hệ số điện thoại: 0393519107 có đổ chuông, nhưng không ai bắt máy. Cách liên hệ mua hàng duy nhất là bấm chế độ “Gửi tin nhắn”.

Tại một trang facebook khác: “Tổ yến-Yến sào Nha Trang Thượng hạng” (không có chữ “cao cấp”). Đầu trang lại ghi số điện thoại: 0393519107. Phần giới thiệu không khác so với trang trên. Giá bán cũng 680.000 đồng/100 gram; yến thô, hàng ít lông 550.000 đồng/100 gram. So sánh số điện thoại, hình ảnh, bao bì, nhãn hiệu, có thể thấy hai trang này cùng một cơ sở. Qua bình luận của cộng đồng mạng, trang này cũng bán số lượng hàng khá lớn, nhưng phản ứng “phẫn nộ” của cộng đồng mạng lại có vẻ dữ dội hơn.

Liên quan tới thực trạng này, ngày 07/01/2021 Công ty TNHH Nhà Yến Nha Trang (Nhà yến Nha Trang) trên trang facebook của mình đã cảnh báo cộng đồng: “Hãy tỉnh táo khi chọn mua Yến sào!” trong đó nêu rõ: “Yến sào nguyên chất 100% không thể có giá mấy trăm ngàn đồng. Yến thật có màu trắng đục hoặc hơi ngả vàng. Yến giả màu trắng tinh hoặc trắng sáng vì đã qua xử lý chất tẩy rất hại sức khỏe. Yến thật giòn, dễ gẫy, yến giả mềm và có độ đàn hồi. Yến sào nguyên chất 100% có mùi tanh đặc trưng, khi chưng lên mùi tanh vẫn còn, sợi yến nở không bị nhão, vẫn giữ được độ dai ngon”.

Trên trang facebook: “Yến sào Khánh Hòa- Uy tín, chất lượng” của Nhà yến Ngọc Anh tại thị xã Ninh Hòa cũng cho biết: Vụ yến sào giá rẻ 680.000 đồng “khách hàng hãy là người thông thái” và “yến sào không có giá rẻ”.

Trong đó lưu ý khách hàng, yến sào giả thường có màu trắng vì được làm bằng chất rau câu hoặc keo Agenat trộn lẫn bột sắn. Yến sào thật nhẹ hơn, có trọng lượng từ 3,5g đến 12g. Yến sào giả thường nặng hơn 12g.

Yến sào thật có mùi tanh tự nhiên, các tai yến còn nguyên vẹn, không bị độn các lớp yến vụn bên trong, không tẩy trắng, có màu tự nhiên. Yến sào giả có mùi của chất phụ gia, hơi hăng hắc hoặc mùi khét. Yến sào thật không bị tan khi ngâm nước, không làm nước vừa ngâm bị vẩn đục hay sùi bọt.

Khi ngâm nước, yến sào thật thường nở rộng bằng 2 lần kích thước ban đầu, trong khi yến sào giả chỉ nở rộng thêm một chút; Yến sào thật sẽ làm sủi tăm, yến sào giả sẽ làm nước chuyển màu. Yến sào giả khi đun sôi sẽ có mùi Na2CO3, để qua đêm có mùi khó chịu, khi đốt cháy sẽ vón cục, hàm lượng đạm thấp, hàm lượng Na và chất khoáng cao. Yến sào giả độ PH chỉ bằng 5, còn yến sào thật độ PH bằng 7. Khi soi dưới ánh sáng mặt trời, yến sào thật trong mờ, cho ánh sáng xuyên qua, trong khi tổ yến sào giả có dạng đục, phản chiếu ánh sáng.

Theo phản ánh của các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh yến sào tại Khánh Hòa, mặc dù chưa xác định được địa điểm cơ sở, nhưng theo những thông tin có trên trang Facebook “Tổ yến- yến sào Nha Trang Thượng hạng cao cấp” như hình ảnh, số điện thoại, địa chỉ email, website và đang hoạt động bán hàng… nên có cơ sở để xác minh, làm rõ địa chỉ và chủ nhân.

Các chủ cơ sở cũng cho biết, mặt hàng yến sào hiện tuy chưa có quy chuẩn Việt Nam, nhưng yến sào nguyên liệu chắc chắn phải có nguồn gốc xuất xứ. Nếu yến khai thác trong nước phải có đơn vị, cơ sở nuôi yến, khai thác yến, sản lượng, số lượng mua bán phải thể hiện trên hóa đơn chứng từ? Nếu nhập khẩu phải có hồ sơ nhập hàng, đơn vị nhập, bán hàng, hóa đơn chứng từ…? Nếu bán yến thành phẩm phải có địa điểm sản xuất, chế biến… Chính vì vậy, các cơ sở đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc xác minh, kết luận làm cơ sở cho việc xử lý các hành vi vi phạm.

Thiết nghĩ, trước vụ việc này, Cục Quản lý thị trường tỉnh, Công an tỉnh Khánh Hòa cùng các đơn vị chức năng liên quan cần sớm vào cuộc xác minh làm rõ, ngăn chặn triệt để hành vi giả mạo vừa có hại cho sức khỏe cũng như quyền lợi người tiêu dùng, vừa xâm hại uy tín, danh hiệu Yến sào Khánh Hòa cũng như các cơ sở sản xuất yến sào hợp pháp của các doanh nghiệp hiện đang hoạt động trên địa TP.Nha Trang và tỉnh Khánh Hòa.

Một số hình ảnh về các trang Facebook nghi vấn đang phân phối sản phẩm yến sào giả: