Ethylene Oxide (EO) hay còn gọi là oxiran và epoxit là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử C2H4O; trong đó, nguyên tử O liên kết với cả hai nguyên tử C nên khá linh động, thường được tìm thấy ở dạng khí không màu và rất dễ cháy.
Sau khi tiếp xúc với thực phẩm, EO dễ dàng tạo thành một số chất chuyển hóa với sự có mặt của các phân tử H2O, ion Clorua và Bromua như Ethylene Glycol, 2-Chloroethanol (2-CE) và 2- Bromoetanol tương ứng. Các sản phẩm chuyển hóa này vẫn được gọi chung là EO khi định lượng.
EO được sử dụng làm sản phẩm khử trùng, hun trùng có hiệu quả cao, được phép sử dụng ở nhiều quốc gia cho mục đích kiểm soát côn trùng trong một số sản phẩm nông sản, khử khuẩn các nguyên liệu và sản phẩm thực phẩm, đặc biệt cho gia vị và các loại thảo mộc như: ớt bột, tiêu , quế… nhằm diệt khuẩn Salmonella.
Đặc biệt, EO khi gặp các vi sinh vật sẽ xảy ra quá trình Alkyl hóa ADN và ARN, làm bất hoạt vi sinh vật nên EO trở thành thuốc khử trùng phổ rộng.
Tuy nhiên, chính vì EO làm biến đổi vật chất di truyền ADN và ARN, tức là biến đổi gene nên tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư.
Hiện nay, chỉ có một số ít quốc gia hay vùng lãnh thổ có quy định liên quan tới dư lượng EO trong thực phẩm và ngưỡng quy định của các quốc gia này cũng rất khác nhau.
Tại EU, mức giới hạn của EO được tính là tổng của các sản phẩm chuyển hóa bao gồm cả 2-CE, trong khi tại một số quốc gia khác như Mỹ, Canada lại có mức giới hạn riêng đối với EO và 2-CE.
Chẳng hạn như tại EU, mức giới hạn dư lượng EO là 0,1 mg/kg đối với chè, ca cao, cà phê hạt, gia vị, các loại củ; 0,05 mg/kg với các loại hạt có dầu; 0,02 mg/kg đối với trái cây, rau, cây đường, nấm và các loại khác; 0,02 mg/kg đối với ngũ cốc và các sản phẩm có nguồn gốc động vật; 0,05 mg/kg đối với các sản phẩm trồng trọt.
Tại Canada, mức giới hạn dư lượng cho phép đối với EO là 7 mg/kg và đối với 2-CE là 940 mg/kg đối với gia vị, hạt. Tại Mỹ, ngưỡng cho phép đối với EO là 7 mg/kg đối với gia vị, hạt; 50 mg/kg đối với hạt óc chó.
Riêng đối với 2-CE là 940 mg/kg. Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm Quốc tế (Ủy ban Codex; trong đó, Việt Nam là quốc gia thành viên) cũng như một số quốc gia và vùng lãnh thổ khác hiện chưa có quy định kiểm soát đối với EO.
|