Mòn mỏi chờ đợi
Theo ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình, đã hơn 300 ngày qua, Tập đoàn này phải chờ đợi UBND TP Hà Nội trả kết quả chấp thuận chủ trương đầu tư. Nhưng khả năng thời gian đó còn kéo dài vì đến nay UBND TP Hà Nội vẫn chưa có tín hiệu phản hồi doanh nghiệp.
Được biết, Tập đoàn Hòa Bình có gần 9.000 m2 đất ở phường Vĩnh Hưng (quận Hoàng Mai, Hà Nội) và tập đoàn này dự kiến xây dựng dự án nhà ở xã hội với quy mô trên 1.700 căn hộ với giá chỉ khoảng 12-18 triệu đồng/m2. Đã có rất nhiều người dân tỏ ý quan tâm đến dự án này và mong muốn sớm đăng ký mua được suất nhà tại dự án này để ở.
Tuy nhiên, đến nay đã gần một năm chờ đợi, dự án vẫn chưa được UBND TP Hà Nội cấp chủ trương đầu tư.
Theo lời ông Nguyễn Hữu Đường, Tập đoàn này đã đầu tư hơn 2.400 tỷ đồng cho dự án trên, là số tiền không hề nhỏ. "Hiện nay, đất thì đã có sổ đỏ, chỉ mong muốn xây dụng nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, nhưng gặp muôn vàn khó khăn ngay ở khâu thủ tục. Mọi hoạt động đầu tư đều phải đình trệ, đếm từng ngày chờ cơ quan chức năng", ông Đường cho biết.
Nhà mẫu nhà ở xã hội của Tập đoàn Hòa Bình đã được ra mắt. Doanh nghiệp này mong muốn làm khoảng 10.000 căn nhà ở xã hội. Ảnh: HBC.
Thông tin từ Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội cho biết, Sở này đã có các báo cáo 252/2022 ngày 26/5, theo đó, Sở Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội đánh giá đề xuất xây nhà ở xã hội tại khu đất hoàn toàn phù hợp chủ trương về phát triển nhà ở xã hội của Chính phủ.
"Quy hoạch lô đất H2-4 thuộc sở hữu của Tập đoàn Hòa Bình hoàn toàn phù hợp xây nhà ở cao tầng. Công ty này cũng có kinh nghiệm làm lĩnh vực bất động sản", báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội nêu.
Thêm doanh nghiệp kêu khổ
Tuy nhiên, Tập đoàn Hòa Bình cũng không phải là doanh nghiệp duy nhất bị chậm trễ trong việc triển khai dự án NOXH. Khu dân cư Nguyên Sơn tại huyện Bình Chánh, TP.HCM theo kế hoạch cũng được triển khai làm dự án NOXH nhưng cho đến nay, toàn bộ khu này vẫn ...trống trơn do doanh nghiệp được triển khai dự án vẫn đang phảichờ Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM làm thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư.
Một dự án khác: Dự án khu nhà lưu trú cho công nhân tại khu chế xuất Linh Trung II, TP Thủ Đức tuy đã làm lễ động thổ từ tháng 4/2022 nhưng đến nay cũng chưa đâu vào đâu do phải chờ Ban quản lý các Khu chế xuất - Công nghiệp TP.HCM thực hiện thủ tục thẩm định, báo cáo nghiên cứu khả thi.
Theo ông Lê Xuân Nga, Tổng giám đốc BHS Group, BHS Group đã triển khai xây dựng nhà ở xã hội gồm 12 tòa ở Bàu Tràm, Đà Nẵng. Dự án này đã hoàn thiện 100% pháp lý và đang bắt đầu bàn giao nhà. Tuy nhiên, để thực hiện các thủ tục cho nhà ở xã hội, ông Nga cho biết Dn này mất rất nhiều thời gian. Tại thị trường miền Nam, BHS vẫn đang gặp những khó khăn nhất định trong việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý cấp phép cho dự án.
Ông Nga cũng cho biết quỹ đất tại các thành phố lớn chưa có nhiều. Các doanh nghiệp triển khai nhà ở xã hội, đặc biệt là những khu vực cận Hà Nội, không nhận được hướng dẫn về những chính sách ưu tiên.
Cũng theo ông Nga: “Khi làm nhà ở xã hội, doanh nghiệp đều không nhận về nhiều lợi nhuận vì đã bị khống chế giá bán, mức chi phí. Tuy nhiên, các đơn vị vẫn làm để thực hiện trách nhiệm xã hội, xây dựng thương hiệu và giải quyết nhu cầu nhà ở thực tế của người dân. Mong chính quyền quan tâm nhiều hơn tới vấn đề pháp lý, các cơ chế cần được thông thoáng hơn”.
Thủ tục đánh đố nhà đầu tư
Phát biểu tại một phiên họp trong kỳ họp Quốc hội cuối năm nay, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cũng đã thừa nhận trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua bán NOXH còn kéo dài thời gian, gây tốn kém cho doanh nghiệp.
"Nhiều địa phương, đặc biệt người đứng đầu là chủ tịch UBND cấp tỉnh chưa thực sự quan tâm phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp”, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết.
Theo nhiều doanh nghiệp có kế hoạch phát triển NOXH, nếu thủ tục hành chính được cắt giảm bớt thì các dự án NOXH sẽ được triển khai nhanh hơn nhiều. Chủ tịch HĐQT Vinhomes ông Phạm Thiếu Hoa, đã đề nghị rút ngắn thời gian phê duyệt thủ tục dự án nhà ở xã hội, từ khoảng 600 ngày như hiện nay xuống còn 90 đến 120 ngày.
Theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, “Thủ tục phát triển nhà ở xã hội phải nhanh gọn nhưng đúng luật, không ‘đánh đố’, làm nản lòng các nhà đầu tư".
Lý giải nguyên nhân các dự án NOXH chậm trễ, ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, các địa phương có thể không quá “mặn mà” với nhà ở xã hội vì loại hình này không mang lại nguồn thu cho ngân sách khi bị giảm trừ nhiều loại thuế. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh chính quyền địa phương không nên “quên” rằng Chính phủ đang thúc đẩy rất mạnh mẽ việc phát triển NOXH.
Theo ông Đính, các địa phương nghĩ phát triển nhà ở thương mại cao cấp sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Tuy nhiên, thị trường nhà ở cao cấp đang ‘đóng băng’. Nhà ở xã hội mới có lực hấp thụ mạnh. Khi các dự án được triển khai, công nhân viên sẽ có việc làm, guồng quay sản xuất của xã hội sẽ được kích hoạt.
Chính phủ đã đề ra mục tiêu thực hiện 1 triệu nhà ở xã hội. Trong thời gian qua, các địa phương đã xây dựng được 450.000 căn. Dự kiến đến năm 2025, con số này sẽ là 571.000 căn, năm 2030 sẽ là 1,4 triệu căn.